Sociale en fiscale achtergrond van Kerstmis- en Nieuwjaarsgeschenkjes

Gepubliceerd: 22 december 2016

Sociale en fiscale achtergrond van Kerstmis- en Nieuwjaarsgeschenkjes

Geschenkcheques, flessen wijn, speelgoed voor de kinderen.  U wil uw werknemers op het einde van het jaar verwennen?  Weet dan dat deze geschenkjes ook voor u als werkgever sociale en fiscale "geschenkjes" zijn, ten minste als u zich houdt aan de specifieke regels voor de toekenning ervan.

Hoewel de sociale en fiscale voorwaarden anders geformuleerd zijn, zijn ze toch gelijklopend.  In de meeste gevallen zijn de voordelen die niet aan de socialezekerheidsbijdragen onderworpen zijn ook vrijgesteld van belastingen.  Om u zo uitgebreid mogelijk te informeren, breiden we de inhoud van dit artikel uit tot alle geschenken die in de loop van een jaar kunnen uitgedeeld worden.

Een sociaal stelsel zonder RSZ-bijdragen

De geschenken in natura, in speciën of in de vorm van betaalbonnen (geschenkcheques) vormen geen loon.  Ze zijn dus niet onderworpen aan sociale bijdragen, maar er moeten wel twee voorwaarden nageleefd worden die verband houden met:

• de reden waarom ze toegekend worden enerzijds en,
• het bedrag van het geschenk anderzijds.

Sinterklaasje, breng ons liefst geschenkjes die niet te duur zijn…

Enkel geschenken die toegekend worden naar aanleiding van de volgende vier categorieën van gebeurtenissen en die de maximumbedragen niet overschrijden, zijn vrijgesteld van sociale bijdragen :

• Sinterklaas, Kerstmis of Nieuwjaar. Het totale bedrag mag niet meer dan 35 euro per jaar en per werknemer bedragen, met een bijkomend bedrag van maximum 35 euro per jaar per kind dat hij ten laste heeft
• de overhandiging van een eervolle onderscheiding voor een totaal jaarbedrag van maximum 105 euro;
• de pensionering voor een bedrag van maximum 35 euro per dienstjaar, met een minimum van 105 euro en een maximum van 875 euro;
• het huwelijk of de verklaring van wettelijke samenwoning voor een totaal bedrag van maximum 200 euro.

Geschenken in natura, in speciën of in de vorm van geschenkcheques worden voor deze 4 categorieën van gebeurtenissen aanvaard.

… en geschenkcheques die aan de voorwaarden voldoen!

De geschenkcheques moeten op hun beurt aan enkele bijkomende voorwaarden voldoenze mogen enkel ingeruild worden bij ondernemingen die vooraf een akkoord met de uitgever ervan gesloten hebben;

• ze hebben een beperkte geldigheidsduur;
• ze mogen niet in geld terugbetaald worden aan de verkrijger.

Sancties

Indien de hierboven opgesomde voorwaarden niet nageleefd zijn, zal het volledige bedrag van het geschenk onderworpen worden aan sociale bijdragen.  Deze regel geldt niet voor de huwelijksgeschenken of -cheques waarvan enkel het gedeelte dat het toegestane bedrag (200 euro) overschrijdt, onderworpen is aan deze bijdragen

Een fiscaal stelsel dat vrijstelt en de aftrek toelaat

Het fiscale stelsel speelt een rol:

• zowel in hoofde van de verkrijger (vrijstelling);
• als in hoofde van de werkgever (aftrekbaarheid).

Bovendien moeten de geschenken aan de volgende voorwaarden voldoen om als vrijgestelde voordelen aangemerkt te worden:

• hun waarde moet vrij gering zijn
• ze moeten in specifieke omstandigheden toegekend worden;
• ze moeten uitgedeeld worden met een evident sociaal oogmerk en/of om de banden tussen de personeelsleden te verbeteren en ze sterker aan hun onderneming te binden;
• alle personeelsleden moeten hetzelfde voordeel kunnen genieten.

Geen vergiftigd geschenk voor de verkrijger

In principe moet elke rechtstreekse of onrechtstreekse tegenprestatie voor het werk in dienst van de werkgever beschouwd worden als loon waarop bedrijfsvoorheffing en belasting ingehouden moet worden.

Bij wijze van uitzondering ontsnappen de sociale voordelen aan deze kwalificatie, voor zover strikte voorwaarden nageleefd zijn. Zo moet het gaan om:

• ofwel collectieve voordelen waarvoor, wegens de wijze van toekenning, niet achterhaald kan worden welk bedrag elke verkrijger effectief ontvangen heeft (deelname van de personeelsleden, hun partner en hun kinderen aan een sinterklaasfeest, kosteloze terbeschikkingstelling van dranken tijdens de werkuren, enz.);
• ofwel voordelen die wel per verkrijger uitgesplitst kunnen worden, maar die geen echt loon vormen, omdat ze een ondersteuning in uitzonderlijke omstandigheden vormen (verzekering gezondheidszorg);
• ofwel geringe voordelen of gelegenheidsgeschenken verkregen uit hoofde of naar aanleiding van gebeurtenissen die niet rechtstreeks in verband staan met de beroepswerkzaamheid (sinterklaasgeschenken, huwelijks- of anciënniteitspremie, enz.). Een voordeel of geschenk is van geringe aard wanneer het niet meer dan 50 euro bedraagt.

Het voordeel kan allerlei vormen aannemen: geschenken in natura, in speciën of in de vorm van een betaalbon (geschenkcheques of cinemacheques). 

Indien deze voorwaarden niet nageleefd zijn, zal het voordeel volledig belast worden als "gewoon" loon.  Enige uitzonderingen: de huwelijkspremies en de anciënniteitspremies:

• voor de huwelijkspremies zal enkel het gedeelte boven de 200 euro als belastbaar inkomen beschouwd worden;
• voor de anciënniteitspremies zal enkel het bedrag dat één of twee maal het bruto maandloon overschrijdt, naargelang de werknemer respectievelijk 25 of 35 jaren dienst bereikt heeft, als belastbaar inkomen beschouwd worden.

Ook de Kerstman trekt zijn kosten af

In principe mag de werkgever de vrijgestelde geschenken niet aftrekken als beroepskosten.

Bij wijze van uitzondering oordeelt de belastingadministratie dat sommige limitatief opgesomde voordelen als aftrekbare beroepskosten aangemerkt worden op voorwaarde dat een aantal voorwaarden nageleefd zijn.  De geschenken of geschenkcheques mogen bijvoorbeeld uitgereikt worden:

• ter gelegenheid van één of meer jaarlijkse feesten of gebeurtenissen, zoals Sinterklaas, Kerstmis, Nieuwjaar of op een ander feest dat hetzelfde sociale karakter heeft (bijvoorbeeld feest van de patroonheilige van het beroep) of van een huwelijk en hun totale jaarbedrag mag niet meer dan 35 euro per werknemer bedragen, verhoogd met maximum 35 euro per kind dat ten laste is van de werknemer;
• bij de overhandiging van een eervolle onderscheiding en hun totale jaarbedrag mag niet meer dan 105 euro per werknemer bedragen;
• bij de pensionering en hun maximumbedrag moet 35 euro per dienstjaar met een minimum van 105 euro bereiken.

Indien het om cheques gaat, moeten er eveneens extra voorwaarden nageleefd worden :

• ze mogen enkel ingeruild worden bij ondernemingen die vooraf een akkoord met de uitgever ervan gesloten hebben;
• ze moeten een beperkte geldigheidsduur hebben (maximum 1 jaar);
• ze mogen niet in geld terugbetaald worden aan de verkrijger.

Indien niet alle opgesomde voorwaarden vervuld zijn, zal het voordeel volledig als een niet aftrekbare uitgave beschouwd worden